ZIANGRUANGAH ZUMTU IN HARNAK KAN TUAR?

                                                   

Harsatnak hi khawvel ih a ken tel rere mi a si ruangah a sungih um minungpawl khal hin harsatnak a phunphun in kan tuar theu. Himi harsatnak, tuarnak kan timi hi khawvel huap(universal) a siih mi zo cio khalih ton mi a si(Job 5:7). Kan ton dan, kan tuar dan cu a bangaw thluh lo, hrekkhat cu nasa deuh in an tuar, hrekkhat cu malte ziaum deuh in, asinan mi hmuahhmuah in kan tuar  a si. Ziangruangah?

1.Adam Sualnak Ruangah (Original Sin)
A tlangpi thu in leitlunih harsatnak ra thleng mi hmuahhmuah hi sual ruang ih ra thleng an si, harsat tuarnak a umnak san bulhrambik khal hi sual ruangah a si. Pathian in leilung a sersiam tikah ziangkim hi a tha thluh, cumi cu sual in harsatnak a run thlen hlan sung ah khan a si. Adam in Pathian thu a thlun lo hnu ah cun, Pathian in leilung hi a camsiat ih hling le so a suah ter, minung lala khal leilung ah na kir sal ding tiah a ti a si( Sem.3:16-19). Curuangah hi khawvel hin Adam sualnak ruangah harsatnak hi a keng tel cia ringringih kannih zumtupawl khal milai taksa, thisen nei in leitlunih kan um lai ruangah kan rak tuar ve theu a si.
Kan tuah sual ruangah siloin Adam ih sualnak ruangah harsatnak kan tuar ve a si.

2.Bulpak Sualnak Ruangah ( Personal Sin)
Bible thukam hlun sung lam kan zoh asile, Pathian ih tuanvo hleice a pek mi Moses a relsiat/ thangsiatnak ruangah Miriam kha pharnat a tuar(Mipum. 21:1-16), Milem khawzing biaknak a siatsuah lo ruangah Judah  siangpahrang Uzziah khal Bawipa in pharnat a tuar terih a nun sung hmuahhmuah a tuar lanta a si ti khal kan thei(II Siang.15:1-7). Thukham Thar lamah cun Ananias le Safira  kha thuphanper sualnak ruangah an nupa in thihnak an tuar phah veve a si(Apos.5:1-11). Bethesda tili kapih mizengpa Jesu ih a damter mi kha lehhnu ah Jesu in biakinn sungah a tawng ih, “zohhnik! Atu cu na dam zo; curuangah va sual nawn hlah. Culole na parah thil tha lo sinsin a thleng ding,” tiah a ti(Jn.5:1-18).
Kan bulpak thil ti sualnak ruangah hin kan parah tuarnak hi a ra thleng kir sal mi tampi a um a si. Curuangah zumtu nitin kan nunnakah ralringten ke kan kar a tul tuk.

3. Pathian Kutcak A Lang Theinak Dingah
John 9:1-12 sungih a suahkeh ihsi a mit a caw mi pa kha amai sualnak ruangah le a nulepa ih sualnak ruangih mitcaw siloin Pathian thiltitheinak kutcak cu cupa damternak ihsi a langtheinak ding sawnah a si, tiin Jesu in fiang zetin a rel a si.
Kan sualnak ruang kher ah si cuanglo hin kan parah harsat buainak hi a ra thleng ve theu tho a si. Pathian sunlawinak kutcak kan hmuh deuhdeuh ih amah kan theihfeng le kan rinsan sinsin theinak dingah a si.
Cui’ tuarnak ruangah ah cun Job khal in a mit rori in Pathan a hmuh thu a au suakpi a si(Job 42:5). Danial tei’ rualvahpawl ih tuarnak sung khal ah khan Khrih hmel hmuh ding in a ra lang a si kha(Danial 3:25, 19-30). Thufim 20:30 ah cun “ziangmaw caan ahcun kan ziaza thlengawknak dingah harnak kan ton a tul caan a um a si” tiin a um fawna si.

Pathian duhlozawngih a nungtupawl khal in sisehla, A duhzawngih nun a tumtu le a nung rerotu pawl khal in sisehla(II Tim.3:12) harnak a phunphun kan tuar theu, harnak lakih vawrtawp thihnak tiang khal kan tawng theu a si. I Pet.3:17- “Thatlonak (thilsia) tuah ruangih harsatnak tuar hnakin  Pathian lungkimnak asiahcun thatnak tuah ruangih harsatnak tuar a tha sawn.”

By, Salai Bawisiamthar Sunthang