SANGSIN AH ZUANGSO AW

 By, Salai Bawisiamthar Sunthang

"Tlangpawl lam khi ka mit in ka hei thlir ding, Khui lamin so keimah băwmnak a rat ding? Keimah băwmnak cu lei le van tuahtu, Jehovah hnen ihsin a ra."(Sam 121:1-2)

Pilot (Vanzam Mawngtu) huaisen tak mai, vanram mawn thiam emem hi, an ramih mi pawimawh bik phur dingih fial a rak si. Zumtu mi felfai tha tuk a si ruangah, Vanzan a mawnsuah hlanah cun, a co-pilot (a hnatuan pi) thawn thlacamnak an nei tlang ta. Mi thupi emem phur ding a si ruangah a zam ve deuh si ding, "Cahnak i petu Khrih thawngin thil ziangkim ka tuah thei"(FILIPI 4:13), timi kha dim teten a sal non rero.
Tui tumih an zam ni hi, a fuh emem, nikhua khal a tha, vanzam khal tha takih check-up a si ih tlunah thil le ri an phur tam lo. Cu lo khalah, A mawngtupa hi ni khawsia lak khalih buai dah lemlo mi a si. Mero sah pipi le thlipi karlak khalih himdam tei vanzam ih a phurh mipawl a tum pi thei theunak cu ziangkim hrangih a timlamawk that emem theunak hi a si tiin an rel theu.

Vanzam cu, tlun lamah a zam so thawk thlang, van sang tak mai Pi thawng sawmthum an hung thlenhnuah cun, passenger pawl khal an seat belt (taikhap)an phelh ih, zalen takin an um. Air hostess pawl khal in ei ding a zem curco, pilot hnenih ei ding an hun pek theh ciah cun, cockpit (vanzam controlnak hmun thupibik) bawr velah cun thil awn kerhko thawmvang an thei thok thlang. Thaten an hna an vun thawng ciang cu, Highlander Rat (tlang sangih um ci zinghnam) thawmvang siin an thei, tlangsangih um theu zinghnam a si ruangah, Pi Thawng sawmthum ih sang khalah a thi maimai hrih lo a si an zum. Pi thawng sawmthum cu (Mount Everest) leitlun ih tlangsangbik ai hmanin a sang sawn zo, boruak (thli) khal a mal thlang vio ding nan, zinghnam ih mamawh tul tawk boruak a um lai si awm tak si, cui zinghnam cu a nung thei lai tlat mai. Lei lamah cun um sehla, zinghnam ve menmen a si, tihnak ding zianghman a um lo, asinan cockpit-ah a um ih wire pakhat te a keu cat pang simaw, a si dan ding vek siloih a danglam ter pang vaih ahcun Vanzam a cangsual ter thei ruangah pilot huaisen(ral tha) emem pa khal cu a ti zam(thlaphang) emem thlang a si.

Zinghnam cu ummen lon a vak kual rero leh hngal ih, pilot le co-pilot cu an thlan tifim a luang thluahthlo si bik mai. Cockpit sung cu khawl pawimawh ih khat a si ruangah, vun tawh thai kual ci a rak si fawn silo, cutiih mangbang emem ih an um lai ah cun, pilot cun tih dan a vun ruat suak, passenger pawl cu an tonak ih to ding in le an seat belt (taikhap) khapaw dingin a sim hai. Vanzam cu a sang thei bikih zam so ter a tum a si.
Pi thawng sawmthum hrawngih harhdam emem mi cockpit zinghnam cu Pi thawng sawmthum le thawng riat (38000) sangih a zam so pi hnu cun, a cangvaih thawm a dim sutsi thlang, hmansehla a reh taktak hrih lo ruangah pilot cun air hostess pawl cu an zaten to thluh dingin a fial hai. Cu hnuah Pi Thawng sawmnga hrawngih sangah cun a hung zamso bet ta riai mai, cui si cun zinghnam thawmvang cu a dai khepkhep thei thlang, cutin an tumtahnak hmun ah cun himdam ten an tum thei sal.

Hi Zinghnam vek ciah hin, kan thinharnak hi hmun sang, Bawipai hnenah cun a nung in a cangvai thei lo hokhaw. Na thin a bang asiahcun, Bawipa naih sin dingin a sannak hmun ah zam(zuang) so hrih hnik aw. Nazi pakhat sung khukbil ih thlacam a tul asikhalle vun ti mai awla.. cuvekih hmun sang Bawipai' hnen ih na hung thlen cun, na lung retheihnak cun um ngaihnak a thei nawn lo ding.

KA RUAH THEU MI THU ZUNGZAM (Kawhhran thawn pehpar aw mi) – Part 2

By, Biak Lawm Zual

*Kum upa vial thil ti khawmnak le nauhak telnak ding awm lonak ih, nauhak an tel le hruai hi cu midang hrangah phurrit tak cu a si.
*Mai tualsung Kawhhran thu le a lenglam (khawdang) ih relsuah hmangpawl hi cu rinsan tlak ngaingai an si dah lo.

*Mah lam hmuah in midang parih kan tuah thei (paih) lo mi thil tha, mai parih tuah ding kan beisei tlat mai hi cu, mi hawizawng lo le zohthim tlak lo tak a si.

*Kawhhran pi, Nubu le Mino hruaitu rori mai duhhrilnak le paih lo ruangih khawm kan pelh mai hi cu, ka nunnak ih pakhatnak Jesu timi hla thaw cun a nai aw lo tak kan si ding.

*Kawhhran lairel (meeting) nak ah hruaitu in kuttunnak caan a tuah tikih, khui lamlam hman ih kut rak tung lo hi cu, lairel pi pawl hrangah anhai thlak tak cu a si.

*Kawhhran ruaitheh rawl ei khawmnak ih rawlhmeh zemtu in mai sungkhat laina pawl, rawl hmeh thawthaw le a tit thatha a hleice ih an pe thup theu hi cu, thinlung tenau, hmin siat ding khal ruat ban lo an si.

*Rawl hmeh zemtu in sa ei (khai) phah cing ih ningzahnak cang khal thei lo mi hrawng ti tawk a si.

*Kawhhran ruai theh nak ah rawlhmeh hlei a thup tei mai inn lam ih tlun thup hmangpawl cu Pathian tihzahnak nun tlasam deuh an si.

*Midang thurel mi a thazawngih lak tum dah loih, a peng (thalo) zawngih la (cohlang) ringring theu pawl cu, midang ih thatnak tep dah lo an si.

*Kawhhran hmin ih thil ti nak kip (pohpoh) ih  tel thei ringring pawl cu mi duh nung tak, cawn tlak rori nun neitu an si.

*Thil ti khawmnak (hnatlang, meeting) tinkim ih hngah cop tul ringring muangmuah (zam neilo) pawl cu ziangtik hman ah hruaitu tha an si dah lo ding.

*Thil ziangkim ah ngol rori tum ringring pawl cu, mi burpi lakih tel tlak khal an si lo.

*Mai hnatuannak ah hmuah cak (tuan thei vio) emem si, kawhhran hmin ih hnatuan nak ah hmuah bang cau fialfial pawl ih nun hi cu midang (zaran) hrangih theih pi ban lo thuthup maktak cu a si.

HRUAITU

By, KRBYM Secretary

 Frederick tha Great cun General hnenah ralkap thawngruk a kuat thu ava sim. Asinan ralkap cu thawngnga lawng anrak si, General cun a va sutfiah salih Frederick cun "Nangmah hi ralkap thawngkhat tluk na si" tiah arak ti.

Hruaitu tha cun mi theinak le theilonak lam a theifiang ih an thei bangih tha tawk dingih thazang pek a thiam. A thlun tu pawlih cawn tlak dingih a nun hmangtu cu hruaitu tha asi.

A theihlo zia theilo tucu miaa a si, fehsan aw. A theihlo zia thei tucu nauhak asi, zirh aw. A theihzia theilo tucu a itthat asi, thang aw. A theihzia thei tucu mifim asi, thlun aw.

Hruaitu sihi that vio ringawt a silo. Dik le cak zetih um khi a si sawn.

Hruaitu ropi cu thla a cam nasa ih a ding hnget. A tummi a ciang ih a thutiam ah a rinum.

Ropitnak dik cu midang ropitnak phuanlang thiam khi asi.(J.C.McCauley)

Hruaitu tha cun ralthatnak, ngaihtuahnak caknak le nuncan tha anei.

Mi pakhat in General Douglas McArthur hnenah hitin thu a sut "Hruaitu hrangah ziang a tulbik" tiin. Anih cun "Tanghmasiallonak" tiin a sang.

Leitlun hruaitu le Khristian hruaitu danglamnak
Leitlun hruaitu cu a inring tawk ih,- Khristian hruaitu cun Pathian a rinsan
Leitlun hruaitu cun minung a theifiang ih,-Khristian hruaitu cun Pathian a thetheifiangLeitlun hruaitu cun amah ten thutluknak atuah ih, Khristian hruaitu cun Pathian duhdan a feh.
Leitlun hruaitu cu a puarthau ih, Khristian hruaitu cu a tangdawr
Leitlun hruaitu cun bulpak hlawknak a hawl ih, Khristian hruaitu cun Pathian le minung a duhdawt
Leitlun hruaitu cun a theihnak, a fimnak, a cahnak pawl a rinsan ih, Khristian hruaitu cun Pathian a rawn theu

Hruaitu cu thiltum tipitling dingih midang kaihruai theitu asi.

Hruaitu cu lamzin thei le feh hmaisa, amh thlun dingih mipi hruai theitu asi.

Hruaitu tha cu midang pawlih an ti dahlo le an duh dahlo mi tih tirih, duh tir hi asi.

Hruaitu cun a hruainak lamzin a theitu a si dingih, amah khalin a zawh ve ngei ding asi.

Hruaitu zirnak hrang ahcun Buble sungih hruaitu hlawhtling pawl thuhla, mipi thuhla zir ciannak le mah ten timlamawknak pawl a tangkai.

RAWLUL IH THLACAM THU

 By, Kawhhran Duhdawtu

A Umzia : Rawl ei lo ih Pathian thawn pawlkomawknak/thlacamnak ih pumpekawk a si. Thlacam le rawl ulh hi fehtlang ding mi thil an si. Asinan rawl ul loih thlacam a theih, thlacam loih rawlulh khal a ngah thotho fawn. A pahnih ih an fehtlang tikah hmual a nei ih thil a ti thei zet a si.

A Tul Maw? : Cule Jesu in an hnenah, “Mo neitupa an hnenih a um sungah mo lawmtupawl an riah a se thei maw si? An hnen ihsin mo neitupa lakhloh ni a thleng leh ding ih, cuih cān ah rawl an ul leh ding(MATHAI 9:15).

Bible Ah Ziangtin A Lang? 
1. Thukham Hlun ah
 A. Rawlulh caan an nei (Jer.36:6; Apos.27:9)
 B. Moses in ni sawmli le zaan sawmli rawl a ul. (Suah.34:23)
C. Moab le Amon pawl in do an tum tikah Jehusafet in mipi pawl rawl ul ding in thu a suah. (IISan.20:3)
 D. Nineveh pawl rawl an ul. (Jonah 3:5)
 E. David cu Soul le Jonathan an thih ruangah rawl a ul. (IISam.1:12)
 F. Nehemiah cu Jerusalem siatnak ruangah rawl ul in thla a cam. (Nehem.1:4)
G. Darius Persia Siangpahrang cu Danial kiosa puk sungih an ret ruangah rawl ul in a um. (Danial 6:18)

Rawl ulh le thlacam hi harsat, mangbang vansannak ton caan ah hman tlangpi theu a rak siin a lang.

2. Thukham Thar ah
A. Anna, Biakinn ah sunzan rawl ul in thla a cam ringring. (Luk.2:37)
B. Baptisma petu John ih dungthluntupawl rawl an ul. (Mk.2:18)
C. Jesu in ni sawmli le zan sawmli rawl a ul. (Mt.4:2)
D. Antiock khua ih kawhhran pawl rawl an ul. (Apos.13:2)
E. Paul le Barnabas cun rawlul le thlacam in Kawhhran upa hlannak an tuah. (Apos.14:23)

Rawlul ih Thlacam Ding in Sawmnak/Thupek Bible ah a Um Maw? Rawlul ih thlacamnak thawn can hmang ding hin Bible ah sawmnak le thupek hmuh ding a um lo. Asinan Pathian thawn kan pawlkomawknak le pehzomawknak thuk sin le, a hnget sinsin theinak dingah le thil pakhat khat kan tul mi, duh mi hrangah le mangbang vansannak kan ton can khal ah rawlul rori ih thla vun cam curco cu a direm thlak in a manhla curco rori ding a si. Kan taksa siatsuah ding tiangtiangih rawl ulh ding asiloih, caan bikhiah tawite nei ih ulh hi cu thil tha a si. (Fasting is not a method of punishing our body, rather to gain a deeper fellowship with God) Cun, miih fel le tha ti hlawh duh men ah siloin, leitlun ih sunlawinak hrangah mitsing in Pathian lam ih mit meng ih rawlul thla cam hi a tha a si.

“Cuihtlunah rawl nan ulh tikah midepdepawl vekin riahsia mithmai in um hlah uh. Ziangahtile annih cun rawl an ul ti mi hnenih an lăng theinak dingah an hmel an pawrter. Thungaiin ka lo sim, annih cun an lawmman an ngah zo a si. Asinan nang cun rawl na ulh tikah na lu hriak thih awla, na hmai phiah aw. Mi in rawl na ul ti hmu loin, zohman ih hmuhlonak ih um na Pa lawngin a lo hmuh theinak dingah cutin tuah sawn aw. Cule zohman ih hmuh lo mi hmutu na Pa in langhnganin lawmman a lo pe ding.(MATHAI 6:16-18)

Thu Netnak
Rawlulh ah siseh, ulh lo ah siseh, Pathian cun amai' duhnak thawn milaw ih kan dil lawngah thlacam mi a sansak theu (IJohn 5:14).
Isaiah 58:1-12 sungah Israel pawl cu an nun tha lo, sual cingin rawlul ih thla an camnak cu sansak an si lo.
Curuangah Pathian sunlawi, ropitnak ding le a ram kauhnak ding hrangih kan tumtah mi hlawhtlin ter dingah amah thawn thuk zetih pehtlaihawknak hrangah, rinsan pumhlumnak thawn, titerawknak um riai lo le tangdawr zetin thla kan cam a tul a si.