BAWiPA JESU KHRIH IH HMIN SULLAM

BAWiPA JESU KHRIH IH HMIN SULLAM
 Matt.1:21; Luke 2:11,21

By, Salai Bawisiamthar Sunthang
           
               Minung zozo khalin hmin kan nei cio ih kan Bawipa Jesu Khrih khalin hmin tampi a nei. Asinan minung cu hmin hmuah tha emem si mahhmuah le sual emem hmuh ding kan um hnuaihni. Jesu ve thung cu a hmin a pu thei emem ih a hminpawl hi a sinak le a hnatuan an si cuh fawn. Ziangahtile Jesu cu Pathian Fapa a si ih a hmin khal a suahhlan kum reipi ihsin Profet-pawlih an rak phuan cia mi a si.

A hmin tampi lak ihsin *Bawipa* Jesu * Khrih* timi hmin pathum in kan zoh tlang ding. (Apos.11:17; Rom 1:7 )

1. JESU : tihi mirang ih "Jesus" an timi Greek tawngih ra mi a si. Hebrew tawng cun "Joshua" ( Apos.7:45) an ti. Cun Jesu timi hmin sullam cu "Rundamtu" tinak a si. A hmin Jesu-Rundamtu ti hi a sinak le a hnatuan cu a si cih. Ziangahtile Jesu cu leitlun mi hmuahhmuah rundamtu a si. Curuangah sersiam tu cu leitlun minungpawl in rundam theinak dingah naute in a rung piangsuak. Leitlun mi hmuahhmuah hrangah Le ahleicein a zumtupawl hrangah lungawinak a si. Kan hrang ih naute sunglawi suak mi cu lungawi le aipuang zetin lawm cio uhsi!

2. KHRIH : Khrih timi cu Greek tong ihsi ra mi a siih Hebrew cun "Messiah" tin an ko ih a umzia cu "Hriakthih" tinak a si. Bible sungah hriak hi voi tampi a langih thil phunphun ah an rak hmang theu. Israel Siangpahrang tuantu dingpawl kha Pathianin Profet pakhatkhat hmangin hriak a rak thih theu. Cule Pathianih hriakthih mipawl cu an thianghlim ih zah emem ding khal an si.(ISam.24:6-10; IISam.1:14)
Jesu Khrih cu Pathianih hriakthih mi a siih (Apos. 4:17; Luke 4:18) Israel-paw lih an rak hngakhlap zet mi Messiah a si. Sihmansehla Jews mipawlih an rak hnolnak zarah kannih Gentle-pawl hrangih Pathian hriakthih mi kan Lal le kan Siangpahrang a rung si thei ve ta.
Unau Pathian hriakthih mi Jesu Khrih cu na nun ah na Lal le na Siangpahrang dingah na rak cohlang ve ngah zo maw?

3. BAWIPA : Bawipa timi cu mirangih Lord an timi a umzia cu Lal asilole Bawi (master) tinak a si. Bible sungah Israel-pawl in Siangpahrang an nei theuih an Siangpahrang cu a mipi parah thunei zetin uktu a si. Cun a mipipawl humhim cu a tuanvo a si vekin Siangpahrang cu raldonak khalah ralbawi tumbik a si fawn (IISam.14:4-12; ISiang.8:15). Curuangah zumtupawl nitin Setan ral lakah Jesu Khrih cu kan nun in uktu le in humhimtu ding thabik a si.
Luke 6:46 ah cun "Ka lo sim mipawl tuah siloin ziangah so Bawipa, Bawipa tiah in kawh? Tiin Jesu a lungawi lo thu kan hmu.
Unau Bawipa tiih kan kawh theu mi Jesu  hi a thu thlun cuang siloin Bawipa tiin kan ko ve men pang maw? Bawipa tiih kawh mi cu thuneihnak lam leh sunglawih ih a thupekpawl thlun ding lam a khihhmuh.

Leitlun misualpawl rundam dingih Bawipa Jesu a suah caan ah Tukhaltupawlin a hmaiah kunih an biak bangin tihzah, upatnak thawn thlarau le thutakin kan be ve cio kei uh! Mifimpawl in thil mankhung zetzet an neih mi (Lal hnenih pek awm) thil tha le sunglawi an pek bangin kannih a rundam mi, zumtupawl khal in kan taksa, kan thinlung le kan thlarau in Amah cu sunlawih ve uh si! Ziangahtile Jesu cu Rundamtu, Pathian hriakthih mi kan Bawipa a si. Amen!

A siartu nan zaten X'Mas Cibai le!

NUNAU CITHLAH

Nunau Cithlah
***************
By, Cerboih Pa

Sem.3:15; Isai.7:14
Luk.1:35-37

     Hi leitlun minungpawl kan zate'n cithlahtu kan nei cio ih, a tlangpithu in cithlahtu cu mipa an siih pai' hnam hmin khal kan kengcih. Cun in hringtu cu nunau an si. Asinan nunau in ci an thlah ve dahlo, an hrin mi fale khalin an pai' hnam hmin an keng.
 
     Nunau cithlah kan timi cu mipa telloih fa hrin hi a si. Cun Nunau in thlahtu sinak an co ve theinak dingah khal mipa tello ih fa hrin a ttul. Cumicu minung hrangih thil cang theilo mi a si.

     Mipa tello ih nunau thlah umsun cu Jesu Khrih lawng hi a si. Cucu Thlarau Thianghlim thiltitheinak huham thawngin a si.

MITMU VEKIN

 Salai Bawisiamthar Sunthang

Thuhmaihruai;
Kan taksa peng-pawl lakah a fate zet nan, a sen/ a dum tvk.. rawng a phunphun a mawi le mawi lo ziangkim kan hmuh theinak kan ‘Mitmu’ hi a thupi tuk lawmmam. Hnawm fa takte khal lut pang sehla ziangsiar lo in kan um san men thei dah lo, kan ngeihsak hlehle a si. Kan mit vun le hmul-pawl khal in tha takih kil in an humhim emem mi a si fawn. Zianghman ih dai/tong pang kan siang dah loih kan kilven ringring vekin Bible sung khalah Siangpahrang David cun “ Na mitmu na kilven vekin, I kilveng hram aw!”(Sam.17:8) tiin Pathian a dil a si. Kan Falam Bible sungah hin mitmu timi hi hmun (5) ah (Dan.32:10; Sam.17:8; Thuf.7:2; Zekh.2:8; le Gal.4:15) a lang a si.

1.Pathian in a mitmu tlukin Israel a kilkhawi (Dan.32:10)
Israel- pawl hi Pathian ih hril hleice mi miphun an si vekin Pathian hin a ngeihsak in a duhdawt cuang emem. Anmah dodaltu le ti naatu cu Pathian in a hrem in a bei let ziah a si kha. Ziangahtile “Bawipai’ covo cu a mi israel-pawl an si(Dan.32:10, kjv)ih, amipawlih covo khal Bawipa lawng a si (Tahhla 3:24). Curuangah Israel-pawl hi thlaler ram ih an vahvaih lai caan ah hnam dang, an ralpawl lak in Pathian in amai’ mitmu a kilkhawi tlukin a kilkhawi hai a si.

Zumtu Pathian fatepawl khal hi leitlun semsuah a si hlan in a hrilcia mi kan si. Hi khawvel sual thimpi sungih tlang leng rero mi si hman nungla tih ding dang ziang hman a um lo lawlaw. Pathianih duhdawt ngeihsak emem mi kan si. In dodaltu kan minungpipawl lak khalah zam mei ding kan si lo, Pathian cu kan humhimawknak a si. Leitlun ah hin Pathian mit a leng rero ih zumtupawl in humhim in, in kilveng ringring a si. kan ralpa setan khal in kan parah thu a nei thei lo.

2.Israel daitu cu Pathian ih mitmu dai a si (Zakh.2:8)
Haggai le Zakhariah te pawl hi (520-515 BC), period/caan  khat ih tuan an si. Israel-pawl Babilon sal an tannak ih kir in dodaltu tamzet lakah Temple cu tluangten an sak suak thei sal. Ziangahtile Pathian in a mitmu vekih a kilhim hai ruangah a si. Temple siatsuah hi Pathian in a sianglo/duhlo, ziangahtile cutawk cu amai cennak hmun a si. Curuangah a siatzo mi Temple cu din that in a um sal.
Icor.3:16-17,  “nannih cu Pathian temple nan siih nan sungah Pathian thlarau a ceng ti nan thei lo maw? Zo khal Pathian temple a siatsuahtu cu Pathian in a siatsuah ve ding.” Korrin-pawl hi tisa mi tak an si ko nan Pathian ih temple an si thotho. Sualnak ruangah temple siatsuah a siih cu mi cu tuah that sal ding hi Pathian ih duh mi a si. A tluse mi zumtu pakhat kha tungding sal dingin tuanvo kan nei.  Cun zumtu pakhat parih thil a ti sualtu cun Khrih parah a ti sual a si (I Cor.8:12 Kjv). Curuangah kan ralrin a tul tuk lawmmam, Pathian temple a si mi zumtu kan nun hi kan kilkhawi awk that a tul ih zumtu dangpawl an nun dawngdah ding tla kan ngeih thah san men a ngah lo lawlaw. Paul cun “zumtu dang ka unau ka tluk terlonak ding ah sa khal ka ei non lo mei ding” a ti. A umzia cu zumtu pakhatkhat parih kan tuah mi hi Pathian parih kan tuah tinak a si.
Curuangah zumtu cun kan parih thil tisualtu pawl khal kan thungrul a tul lo, that lonak cu thatnak ih neh sawn ding a si (Rom.12:17-21 siar aw!).

Thu Netnak
Zumtupawl hi Pathian ih duhdawt mi a mitmu vekin neihsak takih a kilkhawi mi kan si ruangah a hnangam um emem i, kan parih thilti sualtu pawl khal Pathian parih tisual an si. Cutluk ih Pathian ih ngaihsak emem mi le an kil khawi that mi kan si vekin kannih a falepawl khal hin Amai’ thu kan ngeihsak le kan kilkhawi that ding hi in phut ve a si. Thufim 7:2 – Ka lo zirhmi thupawl kha na mitmu bangin kilkhawi aw!

BIBLE THIANGHLIM

                                                 By Elihu Hrinte
           Pathian fate pawl cun tu le tu Bible an siar in, an zir tengteng ding a si. Ziangahtile, Pathian thu ngan khum mi, Bible cu cabu dang vekih siar le zir tul mi cabu a si. Sikhalsehla, cabu dang zir dan thawn a bangaw lo; cabu dang zir vekih zir theih mi khal a si lo. Cabu dang cu theih kan duh mi in theihtertu dingah le kanmai duh mi ngahnak dingah kan hmang. Theih duh mi kan neih ruangah siseh, Kan lunglut zawng a si ruangih siar le zir kan si deuh. Bible siar le zir ti mi cu cuvek a si lo, A Bible sung thu ( Pathian thu ) sawnin a siartui nun a hruai ih mah le mah hmuhfiangawknak hmangin Pathian lamah mi a hruai sawn. Pathian thu in kan sinak in theihter lawng si loin Bible cun rundam mi pawlih um dan ding, thuthuk le thutak lamzim a khihhmuh.

                Bible hi Pathian thu dik bik, Kristian hmuahhmuah um dan ding tahfung a sang bikah kan pawmtlang cio. Pathian thawkkhum rori a si. Mi hrekkhat cun hi kan Bible a hramthawk ihsin a cemnak tiang a buih an hmuh dan vek cekciih pawm mai tla a um aw. Hihi mirang cun (Narrative criticism) tiah an ko. Bible ngantu hi milai ve tho an si. Cun Pathian hmanrua an si fawn. An tawngkam le phuahkhawm danah milai tawngkam hmanrua an hmang. Bible hi Pathian thungai rori a si. Cun milai thuhla khal a um fekfek mi a si fawn. Pathian cu milai hnenah a phuanglang-aw ih milai in a rak sawn, milai cun amai tawngkam in a rak ngan. Pathian thu an dawn mi cu anmai fimnak le thiamnak hmangin an ngan. Cumi cu Pathian thu a si. Milaiih sinak zia (Personality) hi Pathian in a siatsuah lo, curuangah miin Pathian Thu ngunngeih zet le cik zetih a zir hi a Thlarau ngaingai a si. A hlawknak khal a tam, zumnak lamah dinghnet dingin a bawm, nunih thil fiang emem cu miin Pathian thu (Bible) hi ngunngeih zet le urhsun zetih a zir tam poh len Pathian aw khal a theifiang ih, Pathian thu a dawngtam cingcing a si. Zumtu diktak Pathian aw a thei duh ngaingai tu cun Bible dingfelnak siar le zir hi a ngai thupiin a nitin Thlarau rawl petu le cawmtuah a hmang rori ding. Kristian nun pitlinnak ziaza khal a nei ding ih, midang hrangah Thlarau rawl Pathian thutak roriih cawmtu khal an si ding. Pacang zetih Bible zir ngamtu si hi zumtui tuanvo diktak cu a si.
“Bible siar dah lo kristian mi santlai ka hmu dah lo” By, D.L Moody.

MORAL REFORMATION

                                                         By; Cerboihpa
-Moral timi cu: "thinlung/khawruahnak/ ngaidan" tvk.. in hun simfiang hnik sehla! (kan theithiam thluh ko pam)
-Reformation timi cu: "tuahthatsalnak" ti si ko.
Curuangah “Moral Reformation” kan ti tikah kan khawruahnak/ thil kan thlirdan(hmuhdan) thleng asilole tuahthatsal tinak a si.

Hi kan khawvel danglam vivo leh thangso vivo ah hin kan thinlung khawruahnak thlengih thinlung thar kan neih thei vivo hi thil tul zet pakhat a si.
Nauhak feltak khal kha tlangval sualtak ah a hung thlengawsal theiih, tlangval sualtak khal hruaitu feltak ah a hung cangsal thei thotho fawn. Cule ahlanih mi zuva tak mei khal kha Moral Reformation ruangah a nun a danglam thluhsal thei thotho. Curuangah Moral Reformation hi a thupi tuk lawmmam.
Cui Moral Reformation cu kan nun/ziaza thalo in thleng, in tuahthasaltu dingah a thupi nasa. Cule cui Moral Reformation kan nunih in thlen theitu leh in thlentu dingih thabik miangmo cu Pathian Thu hi a si.
PATHIAN THU hmangin na moral(khawruahnak) thalo mi kha reform(tuahthasal) awla na thil hmuhdanpawl an danglam dingih na nun khal a danglam vivo thei mei ding. Ziangahtile minung zozo khal hi kan khawruahnak vekih nung le cangvai kan si.
Cuitlunah midangpawlih khawruahnak/ thil an thlirdan/ an duhzawng thalo mi kha ti danglamsak tum bet hrih aw!

KRBYM LUCKY TICKET

Khampat Revival Baptist Youth Ministry cun Fund Hawlnak hrangah Lucky Ticket a tuah a si.

Ticket hi 300 tuah a siih, ticket pakhat man cu ks.1000 a si. November 19,2017 (sunday) sun ihsin zuarsuah curco a siih December 31,2017 (sunday) sunah KHAMPAT REVIVAL BAPTIST Biakinn ah onnak neih ding a si. Laksawng hi phun hra (10) tuah a siih;
1. Blanket
2. ေခါက္ TV
3. Battery
4. Falam Bible
5. Woofer
6. Power Bank
7. Bag
8. Nazipi
9.ဓါတ္ဗူး
10. Hrukpuan-pawl tla an si.

Ticket zuartupawl cu;
1. Salai Peter
2. Salai Vanram Lian
3. Salai Vanram Hngak
4. Salai Zo Hming Mawi
5. Salai David Suisan Thawn
6. Salai Vanlal Hrin
7. Salai Lal Tlen Zo
8. Salai Lal Pek Lian
9. Salai Cuangbik
10. Salai Lal Biak Ceu
11. Salai Bawi Tin Thang
12. Mai Delilah Hmingte
13. Mai Lal Din Thar
14.  Mai Lal Rem Cang
15. Mai Phobe - pawl an si.

Pathian rawngbawlnak hrangih sumhawlnak a si ruangah thazang pe in rak lei ve hram aw!

Israel Hnam(12) Hmin le A Sullam

Israel Hnam(12) Hmin le A Sullam                 ( Gen.29:31-30:24; 35:18)

1.Reuben    : Bawipa in ka zonzaihnak a hmu              29:32      Jer.5:13
2.Semion     : Pathian in ka kawhnak aw a thei             29:33      Isai.65:24
3.Levi          : Ka lam ah a tang                                      29:34      Rom.8:31
4.Judah       : Bawipa thangthat                                     29:35      Act.3:8
5.Dan           : Ka thlacamnak a thei                                30:6       Rom.8:31
6.Naphtali   : Pathian ka buan                                        30:8      I Thes.5:17
7.Gad           : Mi vantha ka si                                        30:11    I Jn. 3:1
8.Asher        : Mi lungawi (hlim)                                    30:13    Phi. 4:4
9.Isakhar     : Ka laksawng ( ka rothil)                          30:18   Rom.8:18
10.Jebulun   : In umpi ringring                                      30:20    Rom.8:31
11.Joseph     : Pathian in a pe sal ding                            30:24   Jame 5:11
12.Benjamin : Vorhlam fapa(son of my righ hand)       35:18   Ikor.15:54-56
Soure// KRBYM Local Training Note

Ziangruangah Chirstian-pawl In Sabbath Ni Siloin Sunday niih Pathian Kan Biak?

Christian kawhhran, pawlkom tamsawn in sabbath ni hi Pathian biak khawmawk ni ah kan hmang lo, ziangruangahsaw tile sabbath cu daan, Pathian in ul dingih Israel-pawl a rak pek mi a si. Thukham Thar zumtupawl cu hivek daan vunzim tan, sabbath ulh tivek daan hnuaiah kan um nawn lo a si. (Rom.6:14; 7:1-8:13; IICor.3:4-18; Gal.3-5)

Cuitlunah  Thukham Thar cabupawl ah sabbath ni ul dingih thazang peknak le thupek khal hmuh ding zianghman a um lo. Kawhhran hmaisapawl khal kha Apostle cabu kan siar a si le Jesu Khrih thihnak ihsi a thawhsal ni (karkhat ih ni hmaisabik-sunday) ah hmun khatte ah tonkhawmawknak a rak nei sawn a si ti kan hmu thei(Apos.20:7; I Cor.16:2). Paul kha Toas khua ah karkhat a camih zarhkhat sungih ni hmaisabik (Sunday) ah kawhhranpawl an tongkhawmaw ti kan hmu.

I Cor.16:1 ah Paul in peknak thu thawn pehparaw in Thukham hlun lamih thenhra thenkhat a rel lang lo ih sabbath ni ih tonkhawmawk ding thu khal a rel lo.

#source,Bible.org

VANLAM IHSIN A RA MI THILMAK

       By, Deborah Hniang

Jesu khrih leitlun a rak um lai ah  thil mak mangbangza tampi arak tuah. Mina adamter ,  thlisia le tisuar tla a dai ter  tvk. Thilmak tampi  a tuah mipawl sungah, thilmak danglam cuang  a tuah  mi  hi vawi thum alang . cumicu thihnak ihsin mi thawhter sal hi a si. cule cui a thawh ter mi pawl hin athawhsal leveten  , danglamzet in thil ti mi an nei fing fing. Cu pawl tla cu :

Nuhmeinui fapa thawhsalnak  luke 7;11-15
V,15 nak ah   cule a thimipa cu a hung toih, tawng a thawk . Hinah hi a thosaltupa hi atho le veten, a tawng suak asi.a tawng suaknak hin mithi asi nawn lo zia tetti a langter asi. Cule himi tum ah mitamtak in pathian an sunlawih thangthat  phah asi, v16 nak ah   Cule mi hmuahhmuah in an tih ih, Pathian an thangthat.
Lazarus thawhsalnak  John11;38- 44.
     V,44 b nak ah  Jesu in an hnenah, phelh uhla feh ter uh tiah ati. Hi afeh timi khal  hin mithi asi nawn lo ti a phuangsuak asi ziangahtile  mithi zovek khal an feh thei lo ti cu kan theih theh cia mi asi. Cule  himi tum khal ah, Pathian hmin a sunglawi asi. A hlan in Jesu  a rak ringhlel tu khal hin ziangkim tithei Pathian a sizia le Pathian sunlawinak ding hrangih tumtah a rak sizia an theifiang .
Jairus ih fanu thawhsalnak Mtt9;18-28, Mk 5;25-29,Lk 8;40-56.
Mk5 v42 cule nauhak nu cu a tho lohli ih a feh.
Lk8 v55 A thlarau a ra kirsal ih, nunaunu cu a tho lohli, a ei ding rawl pe dingin thu a pe hai. Hinah khalah hin Ei  le feh ti mi kan hmu leh hitin a feh le ei timi khal hin mithi asi nawn lozia a sim fiang a si. Mithi le a nung mi hin danglamnak tampi kan neiih a nung mi cun mithi vek ih um a theih lo, a nung mi asi zia ziangtizawng khal in a lang hrimhrim a si. Curuangah  Khrih thawngin nun thar a neizotu nang le kei khal a hlanih thlarau lam mithi rak si kha a tu ah a nungmi kan si zo. A nung mi kan nih cun mithi vek ih um a ngah nawn lo. A hlanih kan nunkel nung thei kan si nawn lo. A hlan kan nun le tu kan nun danglamnak a um tengteng ding a si. Ziangahtile a thimi le a nung mi cu an bangaw thei hrimhrim lo. Cule Jesuh in thilmak a tuah tinten Pathian a sunglawi a si. Vanlam ihsin ara mi cun vanlam a sunlawih ringring.  Tulai ah mi tampi cun Pathian hmin pu in, thilmak antuah ve  minaa an damter,  khawsia tla maw an dawisuak suakih mizaran tuah thei lo mi tuah in an um cu pawl hi vun ruat  hnik sehla Pathian hnen vanlam ihsin a ra mi an si ngai pei maw
An singai le ngailo cu hitin kan fiang thei ding, cui thilmakpawl an tuah tik ah Pathian a sunglawi maw silole minung a sunglawi .
Tulai  ih thilmak tuahtu thlacam thiam simaw in mi an ti dam tikah, Pathian hnakin a tuahtu  or a tidamtu anmah lala kha an sunglawi sawn asi. Curuangah hithil pawl hi vanlamih ra asi lo ti cu a fiang a si.
Ziangahtile , vanalam ih ara mi cun vamlam an sun lawih ringring a si. Bible sungah Jesuh Khrih rori khal siseh midang pawl khal siseh thilmak tidamnak a um tikah Pathian an thangthat . Peter in kezengpa a damter tikah cupa cu biakinn temple ah Pathian athangthat .

Kan Pathian Hi MiLianbik Kan Tisi Ziangah Zumtupawl Kan Farah Ringring?

                                                    By, Elihu Hrinte

Kan Biak mi Pathian hi ziangkimnei, Cungnungbik le lianbik asinan ziangah a fale zumtupawl kan farah ringring? Buddhist le Muslim pawl tivek riangri a lian dutdo sawn a si lo sawm?

Asi, a dik. Himithu hi kan Bible sungih Prophet Jeremiah khalin Pathian a rak sut ve. Jeremiah 13:1, “BAWIPA, nang cu a dik mi na si; Ka thu hla na hnen ka thlenter khal le na dik thotho ding. Asinain ka lo sut duhmi thu a um: Ziangah so mi tha lo pawl an thangso vivo? Ziangah so mi depde pawl an hlawhtlin?” tin Pathian a rak sut ve.

Minung sinak in kan iksikih kan daw zikzik theu khal cu kan mawh lo e. Ziangahtilen kan hlanih Pathian fale pawl, Bible ngantupawl khal an rak buai ve.

“Ziangahtile mi hngalpawl khi ka iksik ih, mi tha lo pawl milian ih an can khi ka hmu thei lo. An nih pawl cu natnak zianghman an tuar lo; an harhdam zetih an cakzet fawn. Midang tuarzat in an tuar lo; Harsatnak khal midang tlukin an tawng lo” tin Saam cangantu khalin Saam 73:3-5 ah a rak ngan.

Kan Pathian hi ziangkimtithei, ziangkimnei, milianbik le hi leitlun thilripawl neihter in duhmi poh in neiter theiti cu a dik tuk.Asinan Anih cun a falepawl hrangah cu hnakih thasawn khawkhannak a rak nei.Kan Pathian cun leitlunih farah pawl cu zumnak ih pitling ding le za ah za Amah kan rinsan theinak dingah in rak duhsakih in tiamcia vekin van hmunih rosunglawi khawmtu dingah in rak ruahcia ruangah a si sawn lo sawm?

Leitlunih Lennak hawltu cun sumpai cu a takin an hmuih an duh mimi an lei, an ei, an in ih an duh dandan in an um thei ko ding nan an thih veten a neihmi thawn an then aw cih ding. Kannih cu Pathian thuthawn kan umih kan thih tikah a takin kan hmu ve thung ding. Cucu kan danglamnak a si. A hmaisa le a neta fang sokhaw kan si.

Leitlun mipawlih neihmi rothil le lennakpawl cu a langte hrang, reilo te hrang le ziamral mai ding an si.Kannih zumtupawl cu kumkhaw hrang ro neitu kan si. Hebru 13:5 ah “Tangka duh tuk hlah uh; nan neihmi-ah nan lung kim uh.Ziangahtilen Pathian in,”Ka lo tlansan lo dingih ka lo hnawng lo ding,” in ti.

PATHIAN RALTHUAM PUITHIAM KAWR

                       

   Exo. Bung 28 --- Eph. 6:10-17

 By, Biak Lawm Zual

Pathian in Israel mi lak sung ihsin rongbawltu (raithawi) dingah, Levi miphun  i mi puithiam hna tuan dingah a ruat sak. Puithian cun Israel mipi sualnak phur tahratin Pathian hmaiah sual ngaidamnak a tuahsak theu. Puithian siar lo midang cun hi rongbawl(raithawi) hna hi tuan theih asilo. Puithian siloin hi hna sunglawi tak hi a tuan asiahcun, Pathian a thinhengih thihnak tiang khal a thleng thei a si. (Eg. Soul I Sam 13:8-14)

Pathian in Puithiampawl ih hruh ding mi KAWR cu amai’ duhdan vek cekci in a simih, an tuah. Cui KAWR hruh lo cun a tuanvo rongbawlnak hna cu tuan theih asilo. Puithian tuantu a minung hnakin a thuamthil (KAWR) kha a poimawh sawn. Puithiam cu a thih tikah midang in a ai an awh thei nan, Puithian KAWR cu thleng danglam theih asilo.

Zangfahnak ruangih rundam a si mi (Pathian fa) pawl cu Jesu Khrih thisen zarah Puithiam sinak nei(co) tu kan si(I Pet.2:9). Cuiruangah zumtu in Pathian hmaiah rongbawlnak a neih tikah, Pathian ralthuam famkim in a thuamaw tengteng ding a si. Ralthuam tel lo cun nehnak a co dah lo ding( Eph.6:10-17). Puithiam KAWR  ihsin thlarau lam thazang la dingah kan zir tlang pei.

Puithiam Kawr Tuah Daan le A Thilri

Kawrfual mawi tak le sunglawi tak:

Hi thuam tel lo cun, Puithiam khal hmun thianghlim lutin rongbawlnak a nei thei lo. Cubangin minung khal sual i khat, thil tha tuah thei lo, Pathian hmai khal ih lang thei lo kan si (Rm.7:18; 3:23). Puan sunglawi tak kan hruh lawngah Pathian be thei fang kan si. Cui puan sunglawi tak cu Jesu Krih a si. Eph.3:12; 2:18)

Kawrfual le Kawrcung:

Hi thuam cu lenglam ihsi hmuh theih a si. Zumtu (mi piangthar) nunih ci le tleu kan sinak a hmuh sak. (Mtt. 5:13-14)

Ci     : Zumtu pakhat le pakhat thazang pekawknak le pawlkomawknak a si. (Gal.6:1)

Tleu : Zumlotu(khawvel mi) pawl hmaiih kan nuncan, ziaza, Pathian hmel kan lan tirnak a si. Zumtu cu khawvel tleutirtu ding kan si. (mtt.5:16)

Sung Hruh Kawr

Lenglam ihsin a hmuh (lang) thei lo. Cui sunghruk kawr cun Jesui’ felnak a hmuhsak. Mi a pianthar le veten midangih hmuh(theih)pi ban lo mi Jesui’ felnak nei(co)tu a si. (I Kor.1:30; II Kor.5:21; Rm.4:5; 10:3-4)

Sui

Pathian sunlawinak le lalnak a rel duh.

A Pawl (mepian)

Vanlam fimnak a sim duh. Vanlam ihsin a ra mi fimnak (divine wisdom) cu a thianghlim, remnak a duh, a nunnem, zah a ngai, rah tha a rah ih thleidan a nei lo. (Jame 3:17)

A Sendup

Jesui’ thuneihnak a hmuhsak. (Jn.19:2-3; Mtt.18:18; Jn.14:12-14)

A Sen

Jesui’ thisen thiltitheinak  a kawhhmuh. (Heb.10:19; 9:22)

Puanvar

Thianghlimnak a hmuhsak. (Thup.19:8)

Taikhap

Sunghruk kawr kha taksa i a bet thlepthli theinak dingi temtu a si. Cui taikhap cun Pathian thutak a sim duh (Eph.6:14). Zumtu nitin kan nun cu Pathian thutak in kan kilhimaw ding a si. Zumnak in thutak taikhap kan khap ding a si.(II Kor.13:5)

Liangben

Sui le lung mankhung ih tuah mi a si.

Suipheng

Sui cu meisa i rawh a si(I Pet.1:7). Cui hnuah sobul in an su pheng sal. Zumtu nunah tuarnak, huatnak, hmuhsuamnak, nautatnak le hremnak-pawl cu kan nun timawitu le pitlinnak pan i in thangso tirtu a si(Act.14:22).

Lungmankhung

Zumtu cu thisen i leimi kan si i, kan man a khung tuk lawmmam. Lungmankhung parah Israel hnam hleihnih hmin ngan a si (I Pet.1:18-19).

Israel Hnam(12) Hmin le A Sullam            ( Gen.29:31-30:24; 35:18)

1.Reuben    : Bawipa in ka zonzaihnak a hmu              29:32      Jer.5:13

2.Semion     : Pathian in ka kawhnak aw a thei             29:33      Isai.65:24

3.Levi          : Ka lam ah a tang                                      29:34      Rom.8:31

4.Judah       : Bawipa thangthat                                     29:35      Act.3:8

5.Dan           : Ka thlacamnak a thei                                30:6       Rom.8:31

6.Naphtali   : Pathian ka buan                                        30:8      I Thes.5:17

7.Gad           : Mi vantha ka si                                        30:11    I Jn. 3:1

8.Asher        : Mi lungawi (hlim)                                    30:13    Phi. 4:4

9.Isakhar     : Ka laksawng ( ka rothil)                          30:18   Rom.8:18

10.Jebulun   : In umpi ringring                                      30:20    Rom.8:31

11.Joseph     : Pathian in a pe sal ding                            30:24   Jame 5:11

12.Benjamin : Vorhlam fapa(son of my righ hand)       35:18   Ikor.15:54-56

Sui Hrihrual

Sui hri cun Puithiam kawr kim rel in a tem thluh. Zumtu kan nunah Pathian sunlawinak le huham in, kan nun pumhlum a tem theh ding a si. ( Eph.4:24 )

Awm Ben

Mawi zet ih tah mi puan a saulam khap (2) i sau kha a lai fangi bil ding a si. Israel phun(12) hmin ngan mi lung mankhung kha a sungi thun ding a si.

Urim le Thumin

Puithiam thin hna zawnah a um ding a si. Pathian thuthennak theihtheinak a si. Puithiam in Pathian a biaknak a si. Pathian aw theihnak le thu suhnak  a si. Zumtu nitin kan nunah Pathian thu sut in, a duhdan kan thlun ding a si. (Ezr.2:63; Neh.7:65)

Sui Khingte

Kawrfual zim i thlaih mi  a si. Vanlam awnmawi Pathian aw a hmuhsak. Zumtu in hla le awnmawi(music) thawn thangthat ding kan si. (Eph.5:19)

Talerah

Kawrfual zim ih thlaih mi thotho a si. Zumtu kan zaten Khrih ah pumkhat kan sinak a hmuhsak. ( Eph.4:4; 2:22)

Lukhap

Hi thil cu Puithiam calah tem ding a siih, a parah “BAWIPAI’ TA”  timi ngan a si. Hi lukhap cun rundamnak a hmuhsak(Eph.6:14). Zumtu kan nunah rundam fa kan sinak hi a thupibik a si.

N.T Raldonak : Kan thuamawknak ding in pe bet.

Dingfelnak Awmphaw

Kan ralpa setan in kan nun siatsuah dingih in do tikah dingfelnak  hmangin  kan khamaw ding a si (Eph.6:14).

Kebun

Nitin kan tlanlennak ah kan ke ah remnak thuthangtha kan bun ding a si(Eph.6:15). Kanmah lam tal in mi hmuahhmuah thawn kan remaw ding a si.( Rom 12:18)

Phaw

Setan in thal alh thei hmangi, in kah tikah rinnak cu phaw ah hmangin  kan khamaw ding si. Zirnak diklo kha Pathian thutak hmangin kan neh thei ding, (Mtt. 4:1-11)

Ralnam

A tul caan ah thlarau ralnam(thutak) hmang in kan do ve ding a si.( Eph.6:17; Heb.4:12)

Hi thutak ralthuam hmangih, nitin zumtu in kan nun kan hmang asiahcun Pathian in nehnak in pe dingih, Setan tukforhnak ruangah tlu le cau in kan um dah lo ding. Kan nolai caan teah Pathian sunlawinak langtertu si zuam ciau uh si. Pathian in thlawsuahnak in peksak hram seh!

KHER LO

                                                

By, VL Buatsaih

1.      Khawmzan tinteih khawm ringring thei khi Thlarau mi an si thluh KHER LO.

2.      Calngalhpawl hmuahhmuah khi pa thurawn an si thluh KHER LO.

3.      Khawtlang le innsangih mi teimapawl khi Kawhhranah mi hmantlak an si thluh KHER LO.

4.      Kawhhran hruaitupawl khi mai’ innsang hruaitu tha an si thluh KHER LO.

5.      Mai’ thu duh tukpawl khi an thu a dik thluh KHER LO.

6.      Nupi neipawl khin an nupi an ngam thluh KHER LO.

7.      Fala tong tam lutuk pawl khi an ler thluh KHER LO.

8.      Mai’ ruahnak tha titupawl khi mifim an si thluh KHER LO.

9.      Mi aa ih kan ruah mipawl khi an aa thluh KHER LO.

10.  Mi fim ih kan ruah mipawl khi an fim thluh KHER LO.

11.  Zing tinte Biakinn ih thlacam ringringpawl khi mi nunnem an si thluh KHER LO

12.  Nupi nei hrih lopawl hi tawnglo kan si thluh KHER LO.

PATHIAN HRANG CAAN PEK

Mai Vanro Sung

                                        

Pathian hrangah na caan lawng neihsunte na pe maw? Asilole na caan lawng men kha Pathian hrangah na hmang sawn saw? Unau ruat tha hnik! Kan nuam tizawng ah cun caan hi kan nei in kan hmang thei nasa si lo sawm? Kan Pathian cun maw, ziangtiklai caan khalah in zoh ih in kil ringring sokhaw! Na caan neih mi hmuahhmuah kha hmang thluh dingin a lo phut lo. Asinan A hrangah kan caan tamsawn hi kan hmang ding a si. Na hlim caan lawngah saw Pathian na biak theu? Na riahsiat caan khalah Amah pan aw! Lungawinak in na khat tengteng ding. Nikhat sung ahhin nazi(24) a um ih himi sungah nazi hrek tal hman hmang lo kan um lai ding ka zum.

Amah ruangih tuan tham thei kan si zia tla hi kan hngilh pang kei, Pathian cun maw a caan hmuahhmuah hi kan hrangah a hmang sokhaw! “Ka fanu/fapa in in duhdawt maw?” Tiin in thlir ringring theu. A riah kan ti siat caan hi a tam tuk thlang lo maw? Nitin in caan timi na hman thei sung cu Amah kha thangthat in lungawi thu sim ringring ding kan si. Na caan tha kha zianghman lo men ah can ter pang hram hlah aw! Pathian hrangah hmang tam awla a hlawktu cu nangmah thotho  na si ding. Amen!